In 2008 stond ze al in de eerste uitgave van Ondiep Exclusief. Het interview met huisarts Anneke Kramer ging toen vooral over de start van Gezondheidscentrum Ondiep op het Boerhaaveplein. Veertien jaar later spreken we haar weer, samen met haar collega-huisarts en medeoprichter Niek van der Grunt. Beide namen afgelopen jaar afscheid. Met hen blikken we terug op 37 jaar bevlogen praktijk houden in Ondiep.

Beide huisartsen zijn officieel in ruste, maar dat niets minder waar is, blijkt wel wanneer niemand binnen het gezondheidscentrum in Ondiep vreemd opkijkt wanneer Anneke en Niek daar als vanouds rondlopen. Ondanks dat de twee huisartsen-pioniers al in 2021 zijn gestopt met het actief uitoefenen van hun praktijk op het Boerhaaveplein, zijn ze hier nog regelmatig te vinden als waarnemer en voor andere activiteiten waarbij hun inzet nog steeds zeer welkom is. Denk aan hulp aan Oekraïense vluchtelingen.

Tijdens hun actieve jaren beleefden ze de wijk in al haar haarvaten. Van best wel ruige buurt met alle problemen van dien tot de plek dat het nu is waar veel ‘echte’ Ondiepers plaats hebben gemaakt voor jonge, welvarende gezinnen. Deze zogenaamde gentrificatie vindt alom plaats in Utrecht, en zeker in dit deel van de stad. Een ontwikkeling waar Anneke en Niek niet met onverdeeld enthousiasme naar kijken. Tenminste als gentrificatie staat voor de komst van ‘yuppen’ die oorspronkelijke bewoners de stad uitjagen en weinig toevoegen aan de buurt. Niek: “Er is natuurlijk ook veel instroom van jonge gezinnen die actief bijdragen aan de ontwikkeling buurt en daarmee zorgen voor een prettige en gezonde verandering van de wijk. Die verfrissende mix juichen wij natuurlijk wel toe.”

Idealisme was de belangrijkste reden voor de twee jonge artsen om in 1984 in Hogelanden hun Praktijk Lauwerecht te beginnen. Niek: “Al tijdens onze studie wisten we dat we wilden gaan werken in min of meer achterstandswijken. In deze buurt was geen huisartsenpraktijk te vinden. Op verzoek van het buurtteam en buurthuis Stella Maris zijn wij toen samen daar begonnen. Huisartsenpraktijken waren in die tijd enorm groot en daarmee de afstand tot hulp ook. Toen dokter Pinto in Pijlsweerd stopte kregen wij er in een klap honderden patiënten bij.” Anneke: “Ons idee was toen al dat lichaam, geest en leefomgeving niet van elkaar zijn te scheiden. Vanuit dat besef wilden wij gaan werken.”

Na vijf jaar moest de gezondheidssituatie verbeterd zijn, vat Niek het idealisme van de twee samen. “Anders zouden we er mee stoppen.”  Realistisch gezien liep het allemaal iets anders, want na jaren aan de Anthoniedijk praktijk te hebben gehouden, ging in 2008 een wens in vervulling en opende Gezondheidscentrum Ondiep de deuren. “Het heeft wat voeten in de aarde gehad, maar uiteindelijk hebben we het dankzij de provincie voor elkaar gekregen hier onze praktijk voort te zetten en een centrum te creëren waar we alle Ondiepers sneller konden helpen en doorverwijzen omdat we hier ook onderdak konden bieden aan apotheek, fysiotherapie en maatschappelijk werk.”

‘Er moet een goede balans blijven tussen ‘oude’ en ‘nieuwe’ bewoners. En het is belangrijk dat ze samen de wijk gaan vormen.’

Inmiddels werken er zo’n twintig mensen in het gezondheidscentrum en hebben de twee pioniers ruimte gemaakt voor hun opvolgers. Ze zijn blij dat de praktijk in goede handen is. Anneke: “Onze opvolgers zijn hier opgeleid en hebben dezelfde band met de buurt en het werk als wij. Daarnaast zijn wij nog regelmatig in de buurt voor raad en daad.”

En wat betreft de gentrificatie van Noordwest? “Die moet niet verder doorgaan. Er moet een goede balans blijven tussen ‘oude’ en ‘nieuwe’ bewoners. En het is belangrijk dat ze samen de wijk gaan vormen. Onze opvolgers dragen daar graag aan bij.

Op 2 september werd de prachtige muurschildering van De Verfdokter, die Anneke en Niek ter ere van hun afscheid hebben aangeboden aan de buurt officieel onthuld.

Tekst: Thijs-Jan Lanning

Foto’s: Aad van Vliet